بررسی فقهی سطح معیشت کارگزاران حکومت اسلامی

محمدرضا عبداللهی[1]

چکیده

«زیست معیشتی مطلوب کارگزاران حکومت اسلامی» از جمله مباحث فقهی است که به طور خاص بعد از آنکه فرصت تشکیل نظام اسلامی برای فقهای شیعه فراهم شد مورد توجه و مداقه قرار گرفت و نتیجه آن می­تواند الگوی جامع معیشتی باشد در مقابل مدیران و رهبران جامعه اسلامی که نظام معیشتی خود را طبق آن تنظیم کرده و نیز معیاری است برای ارزیابی و تایید صلاحیت افراد برای ورود به مناصب عالیه نظام اسلامی. همچنان که در آخرین طرح اصلاح قانون انتخابات که در دستور کار مجلس قرار گرفت، در قسمت شرایط داوطلبان ریاست جمهوری، به «ساده زیستی و پرهیز از اشرافیت» اشاره شده که عنوانی کلی و مبهم است و تبیین دقیقتری می­طلبد.       

در این مقاله با روش گردآوری اطلاعات کتابخانه­ای و تحلیل فقهی اجتهادی، گزینه های مختلفی در الگوی معیشتی کارگزاران مطرح می­شود و ادله و مویدات عقلی و نقلی هرکدام از این احتمالات مورد  بررسی قرار می­گیرد. و در نهایت به این نتیجه می­رسیم که برخلاف تصور رایج که با تکیه بر دوگانه­ غلطِ «کاخ نشینی – کوخ نشینی» و با کم­دقتی در بعض روایات مسئله، حاکمان جامعه اسلامی را ملزم به مطابقت با ضعیفترین افراد جامعه می­دانند، علی­رغم پذیرفتن «مطلوبیت قطعی ساده­زیستی مسئولان» تنها خط­قرمزی که برای رهبران نظام اسلامی میتوان تصویر کرد، رعایت «متوسط وضع اقتصادی عرف جامعه» می­باشد و البته لازم است از ایجاد فاصله جدی میان زندگی خود با محرومین جلوگیری کنند.

واژگان کلیدی

الگوی معیشتی – کارگزاران - نظام اسلامی – سبک زندگی - عرف متوسط 

[1]  دانش پژوه فقه اقتصادی سطح سه  مرکز جامع علوم اسلامی ولی امر (عج)  mr.abdollahi0@gmail.com